Nie jest łatwo w dzisiejszych czasach firmom doradczym jak i przyszłym beneficjentom środków europejskich. I jednym i drugim Bruksela zadaje coraz to trudniejsze zadania wiążące się z rozgryzaniem specjalistycznych pojęć pojawiających się gremialnie w dokumentacji działań nowej perspektywy finansowej 2014-2020. Tak naprawdę żarty się skończyły. W ramach programów ukierunkowanych na innowacje żaden przypadkowy pan Bogdan z „nowatorskim” pomysłem na portal dla hodowców kotów dotacji nie dostanie i nie ma się co oszukiwać, że jest inaczej.
TRL, czyli klucz do oceny gotowości technologicznej projektu
TRL (Technology Readiness Level) jest metodą służącą do określenia gotowości technologicznej danego rozwiązania. Gotowość technologiczną można rozumieć jako etap rozwoju projektu będącego przedmiotem badań naukowych. TRL to 9 poziomowa skala, której pierwszy poziom opisuje najniższy stopień zaawansowania technologicznego projektu a poziom dziewiąty oznacza jego pełną dojrzałość i gotowość do wdrożenia.
Poziom zaawansowania projektu definiowany jest na podstawie oceny gotowości technologicznej (Technological Readiness Assessment), która analizuje koncepcje programowe, wymagania i zademonstrowane możliwości technologiczne. Do tego określa jakie działania walidacyjne zostały już wykonane, a jakie są jeszcze do zrobienia.
Metoda oceny gotowości technologicznej TRL daje możliwość porównywania poziomu rozwoju technologii projektów z zupełnie różnych dziedzin naukowych. Zastosowanie jej w ramach działań dostępnych z Funduszy Europejskich pozwala na dopasowanie finansowania do potrzeb projektu na danym etapie jego rozwoju.
TRL definiuje następujące 9 poziomów:
Poziom I – zaobserwowano i opisano podstawowe zasady danego zjawiska – najniższy poziom gotowości technologii, oznaczający rozpoczęcie badań naukowych w celu wykorzystania ich wyników w przyszłych zastosowaniach Zalicza się do nich między innymi badania naukowe nad podstawowymi właściwościami technologii.
Poziom II – określono koncepcję technologii lub jej przyszłe zastosowanie. Oznacza to rozpoczęcie procesu poszukiwania potencjalnego zastosowania technologii. Od momentu zaobserwowania podstawowych zasad opisujących nową technologię można postulować praktyczne jej zastosowanie, które jest oparte na przewidywaniach. Nie istnieje jeszcze żaden dowód lub szczegółowa analiza potwierdzająca przyjęte założenia.
Poziom III – potwierdzono analitycznie i eksperymentalnie krytyczne funkcje lub koncepcje technologii. Oznacza to przeprowadzenie badań analitycznych i laboratoryjnych, mających na celu potwierdzenie przewidywań badań naukowych wybranych elementów technologii. Zalicza się do nich komponenty, które nie są jeszcze zintegrowane w całość lub też nie są reprezentatywne dla całej technologii.
Poziom IV – zweryfikowano komponenty technologii lub podstawowe jej podsystemy w warunkach laboratoryjnych. Proces ten oznacza, że podstawowe komponenty technologii zostały zintegrowane. Zalicza się do nich zintegrowane „ad hoc” modele w laboratorium. Uzyskano ogólne odwzorowanie docelowego systemu w warunkach laboratoryjnych.
Poziom V – zweryfikowano komponenty lub podstawowe podsystemy technologii w środowisku zbliżonym do rzeczywistego. Podstawowe komponenty technologii są zintegrowane z rzeczywistymi elementami wspomagającymi. Technologia może być przetestowana w symulowanych warunkach operacyjnych.
Poziom VI – dokonano demonstracji prototypu lub modelu systemu albo podsystemu technologii w warunkach zbliżonych do rzeczywistych. Oznacza to, że przebadano reprezentatywny model lub prototyp systemu, który jest znacznie bardziej zaawansowany od badanego na poziomie V, w warunkach zbliżonych do rzeczywistych. Do badań na tym poziomie zalicza się badania prototypu w warunkach laboratoryjnych odwzorowujących z dużą wiernością warunki rzeczywiste lub w symulowanych warunkach operacyjnych.
Poziom VII – dokonano demonstracji prototypu technologii w warunkach operacyjnych. Prototyp jest już prawie na poziomie systemu operacyjnego. Poziom ten reprezentuje znaczący postęp w odniesieniu do poziomu VI i wymaga zademonstrowania, że rozwijana technologia jest możliwa do zastosowania w warunkach operacyjnych. Do badań na tym poziomie zalicza się badania prototypów na tzw. platformach badawczych.
Poziom VIII – zakończono badania i demonstrację ostatecznej formy technologii. Oznacza to, że potwierdzono, że docelowy poziom technologii został osiągnięty i technologia może być zastosowana w przewidywanych dla niej warunkach. Praktycznie poziom ten reprezentuje koniec demonstracji. Przykłady obejmują badania i ocenę systemów w celu potwierdzenia spełnienia założeń projektowych, włączając w to założenia odnoszące się do zabezpieczenia logistycznego i szkolenia.
Poziom IX – sprawdzenie technologii w warunkach rzeczywistych odniosło zamierzony efekt. Wskazuje to, że demonstrowana technologia jest już w ostatecznej formie i może zostać zaimplementowana w docelowym systemie. Między innymi dotyczy to wykorzystania opracowanych systemów w warunkach rzeczywistych.
